Cinecentrum Hilversum

Zowel mijn vader Otto als ik hebben in Hilversum bij het filmbedrijf Cinecentrum (CC) gewerkt. Pa begon in 1945 bij Polygoon in Haarlem als geluidingenieur en lampenist, kwam in 1947 bij Profilti in Den Haag terecht en verhuisde in 1959 met zijn collega's, de apparatuur en zijn gezin naar Hilversum toen daar met het bedrijf Cinecentrum werd begonnen. (Dit bedrijf ontstond door een fusie van enkele filmbedrijven.) Tot zijn pensioen bleef hij bij CC, waar hij uiteindelijk jarenlang als intern productieleider intermediair was tussen de klanten en het bedrijf.

Ik werkte er van 1970 tot 1985. Ik begon tussen de dia's van Polyvisie en kwam via de filmmontage bij de videomontage van dochterbedrijf Video Hilversum terecht. Pa en ik hebben in al die jaren van alles bewaard: foto's, papieren, brochures en nog veel meer en ik plaats hier de scans daarvan. Zo kan een deel van de geschiedenis van deze pionierende bedrijven mét de mensen die er werkten behouden blijven. Ik begin dit 'blog' nu, in maart 2017, maar het is niet zomaar klaar. In de loop van de tijd zal hier steeds weer wat bijgeplaatst worden. Wat de opbouw van deze pagina betreft, ik had ervoor kunnen kiezen om hoofdstukken te maken om b.v. verschillende jaren aan te geven, of om met tabbladen te werken waar dan de films, de studio, het geluid, de techniek, enz. te vinden zouden zijn, maar dat heb ik niet gedaan. U zult zien dat deze pagina één lang chronologisch geheel is geworden. Van boven naar beneden scrollend komt u alles tegen wat er bewaard is. In het geheel zijn ook foto's verwerkt die Hans Halff ter beschikking heeft gesteld. Hans en ik zijn ongeveer even oud en wij waren collega's bij Cinecentrum. Maar wat erg leuk is, onze vaders waren ook al collega's. In Den Haag.

Ik weet echt niet alles over de filmbedrijven waar het hier om gaat. Ik put uit mijn geheugen en spoor wat zaken op aan de hand van de bewaarde papieren. Daar waar ik naamstempels op de foto's heb zal ik die ook tonen, maar ik kan me niet voorstellen dat er problemen met copyrights zullen zijn. Als dat wel het geval mocht zijn, mail mij dan op: fokrooshof@hotmail.com . Daar kunt u ook terecht voor reacties.

Fredo Krooshof.

Eerst wat geschiedenis.

In dit krantenartikel van eind jaren '90 staat ook nogal wat over filmgeschiedenis.

Ook de landgenoten in Nederlands-Indië (het huidige Indonesië; tot aug.1945 een kolonie van Nederland) werden niet vergeten. Films, in Indië gemaakt, toonden de mensen hier in ons land allerlei van de cultuur daar.

Het pand van Polygoon in Haarlem aan de Koudenhorn 8 in de jaren '50. En het staat er nog steeds.

Hieronder een 'Wie Wat Waar' van Polygoon. Uitgave 1947. Onder 'operateurs' worden de cameramannen verstaan.

N.B. Om de tekst goed te kunnen lezen: 1) Klik op een afbeelding van de bladzijde, 2) Rechtsklik en kies 'Afbeelding bekijken'. Dan krijgt u een groter beeld, dat ook nog vergroot kan worden door er nogmaals (links) op te klikken.

Ook werden er bedrijfsvoorschriften uitgereikt aan de werknemers.

Deze folder geeft een mooi beeld van de tijd waarin de film 'Hallelujah!' uitkwam: 1929. De Amerikaanse regisseur King Vidor legde als eerste in een speelfilm het leven vast van de negers die in de zuidelijke staten van de V.S. leefden en daar op de plantages werkten. De geluidfilm bestond nog maar net en Vidor wilde graag de Negro Spirituals laten horen. Bij de Oscaruitreiking van 1930 werd hij genomineerd voor 'Beste Regisseur'. Op Wikipedia staat aardige informatie over de film.

In 1936 bracht Polygoon de film '20000 Mijlen Over Zee' uit. Het is het filmverslag van de acht maanden durende zeereis van Den Helder naar Soerabaia in Nederlnds-Indië (het huidige Indonesië).

De film geeft een beeld van het leven aan boord en van de plaatsen die tijdens de reis werden aangedaan. Filmfabriek Polygoon liet het resultaat op 17 januari 1936 in première gaan tijdens een galavoorstelling in het Haagse City-theater. Daarbij was ook minister-president Colijn aanwezig.

Onderstaande fotoserie geeft een beeld van de mensen die aan de film werkten en van de filmvoorstellingen in het land.

Enkele boekjes over film. Uitgegeven in begin jaren '30; de omslagen zijn ontworpen door Piet Zwart.

Eduard Verschueren, hij is lang directeur van Cinecentrum geweest, haalt in dit artikel uit 1977 herinneringen op over het filmbedrijf in vroeger jaren.

Misschien een beetje een vreemde radio-eend in deze film-bijt, maar radio en tv en film....., het hoort toch wel een beetje (veel) bij elkaar. En het geeft ook mooi iets van vroeger jaren weer, van voordat film en tv bij de mensen de huiskamer inkwamen.

En toen begon Otto op zaterdag 20 oktober 1945 zijn werk bij Polygoon in Haarlem.

Een kijkje binnen bij de mensen van Polygoon.

Het wagenpark van Polygoon Profilti.

Briefpapier, in gebruik in de jaren '40. Van Polygoon en van enkele partners. (Klik voor vergroting.)

Voetbalwedstrijden werden uiteraard vastgelegd door Polygoon.

Een telegram, komend van Philip Bloemendal, verstuurd op een 2e kerstdag naar Otto, die bij zijn ouders in Deventer op bezoek was. Jaartal onbekend.

Een loonzakje. Jaartal onbekend.

Een toegangsbewijs uit 1946 voor Polygoon. Blijkbaar werden er opnames gemaakt in De Harmonie in Leeuwarden.

Cameraman Piet Buis op de fiets, of wat daar voor door moest gaan zo vlak na de oorlog en geluidman/lampenist Otto Krooshof op het karretje met apparatuur in de Bloemertstraat (achter het Polygoongebouw) in Haarlem. Op weg om een opname te gaan maken. (December 1945)

Er wordt een nieuwe ontwikkelmachine gebracht in Haarlem. (Eind jaren '40)

N.B. Om de diavoorstelling te stoppen en een foto langer te bekijken klikt u op een miniatuurafbeelding. Door op de dubbele pijltjes te klikken (plaats de muisaanwijzer op de foto) maakt u de foto's schermvullend.

Twee keer Ben van Doren in zijn jonge jaren.

Een paar foto's van Cor Halff, de vader van Hans. Aan het werk in het laboratorium. (Jaartal onbekend. Archief Hans Halff.)

Profilti viert kerstmis in 1945. (Archief Hans Halff.)

In 1946 bracht Sir Winston Churchill een bezoek aan koningin Wilhelmina en bezocht hij enkele steden. Polygoon was erbij!

Otto en zijn geluidcollega Frans Pulles hebben lol in de Bloemertstraat in Haarlem.

Frans Pulles maakt een geluidopname met apparatuur van het merk Akeley.

Zowel Polygoon als Profilti gebruikten deze apparatuur in de jaren '30 en '40.

Via deze link:  https://archive.org/details/oi65626#  ziet u een aantal begin- en eindleaders van de Polygoon Journaals.

Deze link moet u met 'copy/paste' in uw browser zetten.

Kees Stip (1913-2001), Nederlands schrijver en pretdichter, schreef ook heel wat scenario's en commentaren voor Polygoon. Dit is een tekst voor een hoopvolle film over de bedenkingen van een soldaat. Hoopvol, omdat over de net voorbije oorlog wordt gefilosofeerd.

V.l.n.r.: Otto Krooshof, Prof Blansjaar (zittend), Piet Buys, Pierre Fannoy.  (Polygoon 1946)

In 1947 werd Rembrandts 'De Nachtwacht' gerestaureerd. Polygoon Profilti maakte er een film over.

In Den Haag aan de Boslaan stonden de gebouwen van Profilti. Polygoon en Profilti werkten nauw samen.

En ook daar stonden heel wat instructies voor het personeel op papier.

V.l.n.r.:  Ben van Doren, Cor Halff,   ... ? ...  .

Bij een van de bombardementen op Den Haag in de Tweede Wereldoorlog werd de studio van Profilti zwaar beschadigd.

Toen in 1947 de herbouw van de gebouwen klaar was werd dat feestelijk gevierd. Directeur Kees Roem onthulde een plaquette.

In 2014 ben ik teruggegaan naar de plek waar de Profilti Studio stond. Op de plek waar je Den Haag binnenkomt en van de Prins Clauslaan af gaat naar de Bezuidenhoutseweg herinnert niets je daar meer aan het roemruchte bedrijf.

In 1946/47 werd door PPP een grote film gemaakt over de eerste reis van het ruim 10.000 ton metende walvismoederschip Willem Barendsz. Deze eerste Nederlandse walvisvaartexpeditie naar de Zuidelijke IJszee sinds 1870 duurde van oktober 1946 tot mei 1947. Otto was in de haven van Amsterdam twee keer aan boord om geluidopnamen te maken.

De vangst van walvissen omwille van de traan die dat opleverde werd van groot belang geacht voor ons land. Traan was de grondstof van margarine en zeep en werd voor veel geld in het buitenland ingekocht. Maar nu gingen de stoere Nederlandse zeevaarders die traan, verkregen door het koken van het walvisspek, hetgeen aan boord van de Willem Barendsz gebeurde, zelf halen. Die heroïek bepaalde mede het belang van deze "eerste grote Nederlandse film [van] na de bevrijding". In het boek 'Walvis aan stuurboord', dat in 1947 over deze reis werd geschreven door Jaap Kolkman, staat verder: "Bijna 13.000 ton traan heeft de Willem Barendsz verwerkt; gerekend tegen 100 Engelse ponden per ton betekent dit een deviezenbesparing van 13 millioen gulden, die niet over de grenzen behoefden te vloeien. Rekent men daarbij de werkgelegenheid, welke de expeditie aan de bemanning heeft geboden en de secundaire werkgelegenheid (scheepsbouwers enz.), dan komt men tot een bijna onmeetbare waardering van het hier betoonde initiatief."

Bij de persvoorstelling waren ook enkele Profiltianen aanwezig.

Na de première was er een feestmaal voor genodigden. (oktober 1947)

Zó groot was het succes van de reis én de film, dat er ook boeken over verschenen.

Behalve Nederlands-Indië in het oosten (Azië) had  -en heeft-  Nederland koloniën in het westen (Amerika).

Amsterdam, 6 september 1948.

De Polygoon-ploeg staat klaar om naar Amsterdam te gaan voor voor de inhuldiging van koningin Juliana.

 Otto Krooshof (met microfoon) en Marcel Douhard bij de Nieuwe Kerk in Amsterdam bij de inhuldiging van koningin Juliana.

In 1949 waren Otto en zijn geluidcollega's Frans Pulles en Wim Sips naar Londen voor een bezoek aan de firma Westrex, die de studio-apparatuur voor Polygoon Profilti had geleverd. Er werd gereisd per boot en per trein. Gelukkig was er ook tijd om te sightseeën.

Gedurende heel veel jaren werden de zgn. collectefilms voor het Bio Vakantieoord gemaakt.

Via deze link zijn een flink aantal van die filmpjes te zien:  http://samen100worden.nl/de-collectefilms-compleet/

In 1950 werd de zwart-witfilm 'De Dijk is Dicht' gemaakt door Polygoon Profilti. Het was de eerste grote productie van na de Tweede Wereldoorlog. Het scenario en de regie zijn van Anton Koolhaas, die toen, behalve romancier, ook een van de redacteuren van het Polygoonjournaal was.

De muzieknotitie en het mp3-bestand komen van www.liederenbank.nl

Het wordt gezongen door Klaas Tuip en werd in Volendam op 7 maart 1966 door Ate Doornbosch opgenomen.

Deze vier links heb ik overgenomen van YouTube, de pagina van het Ned. Instituut voor Beeld en Geluid.

Profilti in Den Haag verzorgde al jaren de Nederlandse versies van de grote Disney-films. Walt Disney kwam in juli 1951 met zijn gezin naar Den Haag om de nasynchronisatiestudio van Profilti te bekijken.

1) Otto Krooshof - geluidingenieur Profilti; 2) Walt Disney; 3) Louis L. Lioni - directeur RKO Radio Films; 4) Annie Almekinders - Nederlandse stem van Alice; 5) Max Appelboom - Publiciteitsmanager RKO Radio Films; 6) Mevr. Disney; 7) Wim Sips - chef techniek Profilti; 8) Diana Disney; 9) Sharon Disney.

Nasynchronisatie.

Hieronder, als voorbeeld, details over de filmlussen voor de nasynchronisatie van de Zweedse live-actionfilm 'Nils Holgerssons Underbara Resa'. Die werd in 1963 door Cinecentrum in Hilversum in het Nederlands bewerkt. Otto had de productieleiding in handen en ik sprak alle (vertaalde) teksten van de Zweedse Nils Holgersson in. Sven Lundberg, die Nils speelde, was even oud als ik. Ik kreeg drie dagen vrij van school en werkte met Cor Koenders en Henk van Aggele van Cinecentrum en met een aantal van de acteurs en actrices samen in de geluidstudio. Wij werden geregisseerd door Wim Povel.

Toen ik in 2011 in Zweden was heb ik het script nog even doorgenomen met Selma Lagerlöff, de schrijfster van het verhaal.

Eén van de belangrijkste tekenaars bij Disney was Ub Iwerks, zoon van een Duitse emigrant. In latere jaren werkte Iwerks aan speciale effecten voor Disneyfilms. Vandaar ook, dat hij in lenzen geïnteresseerd was, waaraan gerefereerd wordt in dit memo. De opnametechniek van 'Largoscoop' (zie memo) wordt op deze site nog apart genoemd.

Ub Iwerks (1901-1971)         

Filmcriticus L.J. Jordaan (1885-1980) over na-synchronisatie. Of dit verhaal bestemd was voor de drukker of om uit te spreken als column voor de radio is mij niet bekend. Het lijkt op het laatste.

Otto's werklijst van de week waarin ik werd geboren.

Een prijslijst uit 1952. (Klik voor vergroting.)

Een artikel over de Polygoon-reportage tijdens de watersnoodramp van 1 februari 1953.

Op speelfilmgebied werd er in 1953 door Polygoon ook gewerkt. Er werd een film over het leven van Vincent van Gogh gemaakt. Bij Mak van Waay in Amsterdam werd een veiling van 'Papaverveld' nagespeeld en er werd in Frankrijk gefilmd in Arles, Saint-Rémy en Auvers. De regie was in handen van Van Gogh-expert Dr. J. Hulsker.

Er werden verschillende talen-versies gemaakt van de Van Goghfilm. Hier een indruk van de scripts in Ivriet en in het Japans, waarbij de eerste pagina onze laatste is.

Camera-onderhoud.

V.l.n.r.: Joop Burcksen, Huib de Ru en Marcel Douhard  (Haarlem, 1954)

Kees Kerkhof (links) en Piet Out  (Haarlem, 1954)

Frans Pulles bezig met een mixage. Muziek kwam meestal van grammofoonplaten, hier rechts van hem.

Ergens in 1955 werd deze groep mannen, die tien jaar in dienst waren, gehuldigd. Daarbij kreeg ieder een speldje: een zilveren Maltezer Kruis. Deze onderscheiding werd verzorgd door de bioscoopbond en hier uitgereikt door directeur Landré.

Wij zien v.l.n.r.: Ben van Hemert, Jan Blomsma, Herman Bresser (afgedekt door de heer Landré), Cor Halff, Otto Krooshof, Taede van Maanen, Jan Moonen, Wim Sips, .. . (Ik ben niet helemaal zeker van deze namen.)

Ik kreeg mijn speldje in 1980 uitgereikt in de kantine van Studio Wisseloord. (Foto's volgen nog.)

Tijdschrift 'de nederlandse film 1955 - 1957'

Tien jaar na het einde van de oorlog maakte Polygoon Profilti 'De Vlag'. Een film over wat de Nederlandse vlag betekende in de oorlog en hoe wij op 4 mei de doden herdenken door de vlag halfstok uit te steken. Regie was van Kees Stip, die ook het scenario schreef.

De film is/was op YouTube in zijn geheel te zien en met enig zoeken ook op de website van Beeld en Geluid.

Geluid: Otto Krooshof

Grappenmakerijen bij een douanekantoor waar Wim Steenbergen 'het lijdend voorwerp' is. Verder herkennen we op de rechter foto, v.l.n.r. Prof Blansjaar,    ?    , Wim Steenbergen, beambte, Piet Buis, Frans Pulles en Marcel Douhard op de rand van de foto.

N.B. Klik op de foto's om ze te vergroten.

Personeel van Polygoon en Profilti (midden jaren '50).

Hier kunt u een gefilmde indruk krijgen van de mensen en de films van Polygoon Profilti Productie uit begin jaren '50.

Deze door Polygoon gemaakte reportage geeft een goed overzicht van wat het bedrijf deed.

Een kijkje binnen bij de mensen en de machines van Profilti in Den Haag. Klik op de foto (boven de pop-up tekst) voor vergrotingen.

     Uiteraard was er ook tijd voor ontspanning.

Ook ontspanning: de voetbalwedstrijd tussen Polygoon en Profilti. Deze foto's komen uit het archief van Hans Halff.

Onderstaand knip-teken-en-plak-werkje lijkt mij van een eerder jaar. (Ook uit het archief van Hans Halff.)

Hier beelden van een branddemonstratie met (brandbare) nitraatfilm.  Een rol brandende nitraatfilm wordt ook onder water niet gedoofd, omdat het verbrandingsproces zuurstof ontwikkelt. Alleen met schuim kan het vuur verstikt worden.

Hier enkele werkfoto's van de speelfim 'Rechter Thomas', die in 1953 werd opgenomen bij Profilti in Den Haag. In deze film maakte Ton van Duinhoven (1921-2010) zijn debuut. Walter Smith had de regie.

Een set voor een opname van het Polygoon Journaal. Althans dat lezen we op de klap, hier vastgehouden door Jan Blomsma. Zou het zo zijn dat dit een scene is voor een jaaroverzicht van het Journaal? Helaas weet ik niet wie de dame op de stoel is. De wijzende man, is denkelijk Kees Stip. Hij schreef vaak de teksten voor de jaaroverzichten. Geheel links-onder op de foto herkennen we Otto Krooshof.

In 1956 werd de film 'Hocus Pocus' door Profilti gemaakt. De opdrachtgever was de K.E.M.A. Het was een korte voorlichtings/reclamefilm over elektrische keukenapparaten, gepresenteerd als korte speelfilm. Een oude olielamp komt via veldwachter Bolhuis en zijn burgemeester in bezit van boer Soldering die hem aan z'n vrouw (Riek Schagen) schenkt. De lamp blijkt een wonderlamp te zijn die allerlei elektrische keukenapparaten én een man in pak (van het elektriciteitsbedrijf) laat verschijnen (trucage en animatie/pixilation). De elektriciteitsman demonstreert de apparaten (fornuis, oven, koelkast, mixer, waterkoker, centrifuge). Na wat getover wenst de boer de lamp naar het andere eind van de wereld. Met spaargeld schaft het stel een aantal keukenapparaten aan. Vrouw vindt dat de lamp hen toch geluk heeft gebracht. De film eindigt met een shot van een zwarte man in limousine met de lamp die zegt "mij ook". (Deze tekst overgenomen van de website van Beeld en Geluid)

Klikken voor vergroting en voor de namen bij de laatste foto.

Enige humor kon directeur Ochse niet ontzegd worden.

Klikken voor vergroting

In augustus 1958 kwam de Amerikaanse prediker T.L. (Tommy Lee) Osborn (1923-2013) op het Malieveld in Den Haag prediken. Enkele tienduizenden mensen kwamen op deze bijzondere gebeurtenis af en velen hoopten op genezing van hun ziekte. Polygoon was natuurlijk ook aanwezig en maakte een verslag van het massale gebeuren. Het Amerikaans van Osborn werd simultaan vertaald door de Nederlandse prediker Johan Maasbach, die links naast hem stond (rechts voor het publiek).

Hieronder een verklarende film over hoe de optische geluidregistratie in zijn werk ging. Want techniek verandert continu. In de bijna vier decennia (1945-1981) dat mijn vader met geluidopnames te maken had veranderde de opnametechniek van optische registratie (direct op film) naar registratie op een ijzeren draad (de draadrecorder) en daarna naar registratie op een magneetband (de bandrecorder). Ook met het vastleggen van geluid d.m.v. een laserstraal heeft Pa nog te maken gehad toen de VLP van Philips de eerste digitale drager werd van bioscoopfilms.
Hierboven enkele afbeeldingen uit een boekje uit 1947 dat mijn vader aanschafte toen hij al enkele jaren voor het Polygoonjournaal werkte. Dit is natuurlijk alleen om een impressie van die tijd te geven, want eigenlijk zou de tekst uit het boekje veel meer uitleg geven. Maar dit is een zeer verhelderende film van 10 minuten van YouTube over de techniek van optische registratie. Het geluid werd toen dus direct op film opgenomen en die film kon niet hergebruikt worden als de opname mis ging. Realiseer je eens wat er veranderd is nu wij allemaal zelfs met onze mobiele telefoon geluid kunnen opnemen.

N.B.  Deze film is overgenomen van YouTube en alle copyrights liggen bij de maker/uitgever.

Voor de vertaling van enkele natuurfilms van Disney had Otto de juiste vertaling van dierennamen nodig. Die vroeg hij na bij een paar specialisten.

Bij ons thuis werd heel wat gekwartet: bloemen-, steden-, autokwartet, maar ook Het AVRO kwartet.

Vanaf medio 1958 werd er bij Cinecentrum in Hilversum gewerkt. Het gezin Krooshof zou echter pas in februari 1959 van Den Haag naar H'sum verhuizen, dus werd er door Otto flink heen en weer gereisd. Met het openbaar vervoer, want Pa heeft nooit een auto, noch een rijbewijs gehad.

Op 21 mei 1958 moest voor de eerste keer het Polygoon Wereldnieuws in Hilversum gemaakt kunnen worden. Daaraan voorafgaand werd de geluidapparatuur verstuurd. Je ziet het op deze blaadjes uit Otto's agenda staan. En als je het blaadje van 21 mei omdraait zie je tot hoe laat er gewerkt werd en wat Otto na zijn terugreis naar Den Haag heeft gedaan (zie de rode kaders). Dat het wonen en werken in verschillende steden afzien was voor de mensen die vanuit het westen naar Hilversum op en neer reisden laten deze agendablaadjes van Otto goed zien. Op 18 november had hij zijn eerste snipperdag van dat jaar.

Op 28 april 1959 werd Cinecentum officieel geopend. Hier een papieren indruk van die dag.

En hier een film-impressie van de opening, overgenomen van You Tube.

Een boekje over de verschillende activiteiten binnen de Cinecentrum-bedrijven.

In dit boekje worden enkele bedrijfsfilms beschreven, die door Polygoon Profilti Productie gemaakt werden. Helaas is er geen datum bekend van dit overzicht.

Kortgeleden kreeg ik naar aanleiding van deze CC-website een mail van animatiefilmer Paul Driessen, waarin hij mij uitvoerig schreef over een afdeling die in de vroege jaren van Cinecentrum bestond en waarvan ik niets wist. Ook ben ik over die afdeling niets tegengekomen in alle papieren die vader Otto had nagelaten, dus vandaar dat er hier (nog) niets over vermeld stond. Maar dat verandert nu. Het is een mooi, maar kortdurend, stukje geschiedenis van CC, dat evenwel grote gevolgen heeft gehad voor de levens van een heel aantal mensen.

In begin jaren '60 werd bij Cinecentrum naast de trucafdeling 'van' Wim van der Hoeven, ook ‘Cine Cartoon Centre’ opgericht, een tekenfilm-afdeling, geleid door de Amerikaan Jim Hiltz (1927-2012), een professionele animator uit Californië. Hiltz werkte in Engeland o.a. aan een tekenfilmserie over The Beatles en later aan de bioscoopfilm 'Yellow Submarine'. Cinecentrum had eerst Jimmy Murakami (1933-2014), die in Londen werkte en al een Oscarnominatie op zak had ('The Violinist'), aangezocht als consultant voor de nieuwe animatie-afdeling en Murakami introduceerde Hiltz bij CC.

Jim Hiltz kwam met vrouw en kinderen in Hilversum wonen en engageerde animator Ronald Bijlsma (1934-2002), die sinds 1957 bij de Toonder studio's werkte en met een reclamefilm voor het sigarettenmerk Caballero een prijs had gewonnen. In 1964 waren er plannen voor commerciële televisie in Nederland en men dacht dat er een hoop animatiewerk bij CC binnen zou stromen. Men besloot bij ‘CCC’ nog een extra kracht aan te nemen en Jim, die gecharmeerd was van de cartoons van Paul Driessen (*1940), koos hem uit voor die post.

Jim Hiltz maakte voor 'CCC' o.a. een aantal Philips-spotjes (Philips was een goede klant) en Ronald animeerde een paar filmpjes voor Fanta en Paul voor Ceta Bever Krachtlijm en voor het tv-programma 'Wereld op Wielen'. In die jaren werden de Beatles beroemd en de Londense animatiestudio TVCartoons begon de Beatle-liedjes als verhaaltjes te animeren. Dat waren nogal lelijke animaties, waarvan een deel door ‘Cine Cartoon Centre’ werd overgenomen. Ronald en Paul werkten daar niet aan mee, maar daar werden Danny McRae uit Londen en Frank Terry uit Californië voor aangetrokken. Op de afdeling werkte ook Lilian Hardey als 'ink & paint'. Het werk bleef echter uit (Nederlandse bedrijven gingen veelal naar reeds gevestigde animatiestudio's in het buitenland, zoals de bovengenoemde TVCartoons) en een paar jaar later zakte ‘Cine Cartoon Centre’ in elkaar en werd opgedoekt.

Voor Paul Driessen was die tijd heel belangrijk, want hij ontdekte de animatie-wereld, maar ook omdat de baas van TVCartoons, George Dunning, regelmatig naar Hilversum kwam en hem uitnodigde naar Londen te komen om in zijn studio te werken. Toen Paul daar in ’67 gehoor aan gaf, omdat ‘Cine Cartoon Centre’ ophield te bestaan, viel hij met zijn neus in de boter, hij kon mee-animeren aan de Yellow Submarine bioscoopfilm.
Daarna is Paul naar Montreal vertrokken en is hij zijn vrije animatiefilm-carrière begonnen bij de National Film Board of Canada. Canada had toen al een gevestigde cartoonbranche. Paul heeft 30 animatiefilms gemaakt en hij heeft aan 12 projecten meegewerkt. Een collega-animator in Canada was Co Hoedeman, die ook ooit bij Cinecentrum begonnen was, maar dan op de model-animatie afdeling van Frans van Hes. Omdat Co jong en ambitieus was en bij Cinecentrum niet veel verder kwam, vertrok hij in ’66, ’67 naar Canada en heeft daar een zeer succesvolle carrière achter de rug. Hij won in 1977 een Oscar voor zijn animatiefilm ‘Sandcastle’. Paul Driessen en Co Hoedeman zijn dit jaar allebei 80 geworden en Paul maakt nog steeds korte animatiefilms, maar nu in Frankrijk. Co woont nog in Montreal, animeert niet meer maar heeft net een autobiografie geschreven, waarin zijn Cinecentrum-begin vast en zeker vermeld zal zijn.

Bovenstaande afbeeldingen kreeg ik via de mail van Paul.

In 1962 ging 'Kermis in de regen' in première. De film naar het gelijknamige boek van Joop van den Broek kende een zeer matig succes. Het was het regiedebuut van Kees Brusse en tegelijk zijn laatste regiepoging. Hij speelde zelf ook een rol in de film. Verder speelden o.a. Ko van Dijk, Andrea Domburg, André van den Heuvel, Hetty Blok, Guido de Moor, Cruys Voorbergh, Mieke Verstraete en Guus Verstraete Sr. een rol in de film.

Kees Brusse achter de camera. Daarnaast Andrea Domburg en Wim van den Heuvel.

Foto: Hans Chabot (ANEFO) - GaHetNa (Nationaal Archief NL)

Een felicitatie van de collega's. Op 5 januari 1965 werd Otto 47 jaar.

CC verzorgde zelfs dit inlegvel voor de Succes agenda. Ook kregen de medewerkers die een telefoonaansluiting hadden, een vergoeding voor de kosten daarvan.

Cameraman Cor de Jager (links) zoekt met NTS-regisseur Hans Beumer beelden uit voor 'Jeugdjournaal De Verrekijker'.

Rien Ebbers, directeur van Polyvisie, de afdeling waar dia's en filmstrips werden gemaakt voor toerisme en onderwijs. En bovendien van 1970 tot 1975 mijn baas. (Zie op bovenstaand plattegrondje nr. 16, 's Gravelandseweg 78)

Hier een druk op papier van een diastrook zoals Polyvisie ze maakte. Dit velletje met de strip over de Kon-Tiki expeditie van

Thor Heyerdahl vond ik in 1988 in het slijk tijdens de sloop van de villa van Polyvisie. Vandaar de viezigheid op het papier.

(Klik 2x op de foto voor vergroting.)

Knippen, plakken en printen. Het materiaal dan naar de ontwikkelafdeling brengen en wanneer het daarvan terugkwam, controleren op kleur en eventueel de filtering aanpassen en opnieuw printen. Net zolang tot het goed was. Daar heb ik erg veel van geleerd.

De taperecorders van Nagra in de Centrale Rerecordingruimte.  (Foto Ad Roest.)

In 1964 bracht Tom Manders, in zijn verschijning als Dorus, een oudejaarsconferentie voor het personeel van Cinecentrum. Heel wat collega's passeerden de revue in aardige anecdotes, die toen uiteraard heel herkenbaar waren. Tom Manders werkte zijn filmmateriaal altijd af bij CC en was dus goed op de hoogte van wat daar speelde.

De beide kanten van de grammofoonplaat vindt u onder de afbeelding van de hoes.

Ter gelegenheid van de pensionering van directeur Cees Roem, moest er natuurlijk een film gemaakt worden. Met deze tekst als commentaar.

De mixer in Studio C (1970).  Foto's via Ad Roest.

V.l.n.r.: Mej. v/d Berg, Fons Peters, Joop Stokvis, Koos Snoep, Ton Hage. (Jaartal onbekend.)

Deze serie foto's werd voor promotiedoeleinden gemaakt.

In augustus 1970 was ik begonnen bij Polyvisie, de stripafdeling, en in 1975 stapte ik over naar de montage-afdeling, waar ik bij Anton Kortekaas, Nely Willemse en Piet van Eekert het montagevak leerde. In 1980 was ik dus 10 jaar in dienst en kreeg ik onderstaande oorkonde uitgereikt, die vergezeld ging van het zilveren Malteserkruisspeldje.

Hier komt nog een foto van het heugelijke moment.

Hier een kort filmpje van YouTube om te tonen hoe het Maltezer kruis werkt. In een filmcamera en in een projector moet de continue beweging van het filmtransport omgezet worden in een beweging met tussenpozen, om 24 filmbeeldjes per seconde heel even stil te zetten.

In 1970 werd op 6 november in Studio Wisseloord een groot feest aangericht, omdat er in dat jaar drie werknemers hun 25-jarige jubileum vierden: Henk Boerma, Pim Heijtman en Otto Krooshof. Bij dit jubileum kregen de drie een gouden speldje, het Maltezerkruis voorstellende. De Nederlandse Bioscoopbond verzorgde die 'medaille'. De familieleden, de collega's en de relaties van de jubilarissen werden op hapjes, drankjes en een lopend buffet getrakteerd. (Klik op de foto's voor vergroting en bijschrift.)

Hieronder twee CC'ers van het eerste uur. (In de opbouw van deze site niet helemaal chronologisch geplaatst.)

Foto's: Nationaal Archief.

Klik voor vergroting

Barbapapa was een van de toppers die werden geproduceerd door Polyscope. Hier een paar pagina's uit het presentatieboekje van de serie. Joop Stokkermans componeerde het o, zo bekende Barbapapa-liedje.

Op regelmatige basis werden er in Studio C eigen producties gedraaid voor het personeel.

Voor het tijdschrift 'Callsheet' liet geluidcollega Karel Poort cameraman Jan van Meerten in '97 aan het woord over zijn loopbaan.

In 1978 werd de Disneyfilm 'Pete's Dragon' vertaald en nagesynchroniseerd met als Nederlandse titel "Peter en de Draak'. Hier enkele foto's, genomen tijdens het werk in Studio E.

Lex Goudsmit.

Otto's productiesboek.

En later, in 1988, wist de pers Otto ook weer te vinden.

Beide foto's werden gemaakt door Hapé Smeele. (© Film- en TV-maker/Hapé Smeele.)

In 1978 overleed directeur Eduard Verschueren.

In 1978 werd de Pinkeltje speelfilm gemaakt. Dankzij de chroma-keytechniek konden de Pinkels klein rondlopen in de grotemensenwereld. De Pinkels werden in de studio van Video Hilversum tegen blauw opgenomen en gekeyed in de van te voren opgenomen beelden die hun achtergronden moesten vormen. Met behulp van een grote en een kleine kubus die aan het begin van alle achtergrondshots was opgenomen (ik meen in een verhouding van 1:10) konden de kameramensen de zoom- en hoogte-instelling van het shot in de studio bepalen. Een vondst van regisseur Harrie Geelen. De foto toont bijna alle medewerkers. Ik was er blijkbaar niet op die dag. Vader Otto ook niet, die na de videomontage met de (loodzware) videobanden in zijn koffer naar Amerika ging om beeld en geluid te laten overzetten op 35-mm film voor de bioscopen.

In de bedrijfskrant, de 'Fade In nieuwsbrief' van december 1982 werd het aanstaande pensioen van Otto aangekondigd.

De Cinecentrum-kerstkaart zoals velen van ons die, maar ook de klanten van het bedrijf, ontvingen mét een kerstkrans.

Ad Roest achter de mixer in Studio A (1983).

CC-cameraman Rob van der Drift op de omslag van dit geschiedenistijdschrift.

Ondanks een enthousiaste kop in de krant (zie hieronder) waren de herindeling en de naamsveranderingen van de afdelingen de laatste stuiptrekkingen van het eens zo geweldige bedrijf. Het zou niet lang meer duren voordat CC zijn deuren voorgoed zou sluiten. De geluidafdeling ging in Amsterdam verder onder de naam Meta Sound, Polygoon kon nog een tijdje verder en Video Hilversum .....    ( info volgt. )

In 1982 maakte Hans Halff deze foto's in het filmarchief van Cinetone. Het werd, nu terugkijkend, al wel duidelijk dat het einde van het bedrijf in zicht kwam.

1988:

De sloop van de villa waarin Polyvisie gevestigd was.

En sloop bleef dus ook 'Heuvelhoeve' niet bespaard. (De kleurenfoto's komen uit het archief van Hans Halff.)

Na het faillisement van Cinecentrum ging de geluidafdeling verder in Amsterdam, onder de naam 'Meta Sound'.

Op 22 februari 1999 overleed Philip Bloemendal.

Nog even achterom kijken naar vroeger.....

Vroege foto's van de Cinetone Studio's in Amsterdam. Afdrukken van oude glasnegatieven uit de verzameling van Hans Heus (†).

Daaronder een artikel uit Elsevier uit 1988 en een zeer beknopte beschrijving van enkele films.

(Alles is aan te klikken voor vergroting.)

Van oud-collega Theo Bovenkerk kreeg ik onderstaande foto's toegestuurd. Hij was in contact gekomen met de kleindochter van

de heer W. Penaat, die in de jaren '20 en '30 bij Polygoon en Multifilm  gewerkt heeft.

Toen en nu.....

Met een laatste blik op Villa Heuvelhoeve en de aanblik van het AKN-gebouw op dezelfde plek eindig ik dit (niet complete) overzicht van de geschiedenis van het prachtige bedrijf dat Cinecentrum was.

Een reünie is altijd een mooi moment om elkaar weer te spreken en terug te blikken op dat wat geweest is.

Hier een impressie van de reünie in 2003. (Ook op YouTube te vinden.)

Vader en zoon Krooshof (1988).

Laatste bewerking:  24 feb. 2022